Kerstcampagne

Een beetje fantaseren heb ik altijd al leuk gevonden. Om serieuze zaken wat te relativeren is het natuurlijk een geweldige manier om wat ‘lucht’ in bepaalde zaken te krijgen. Daardoor komen mensen soms op de beste ideeën. Die les heb ik al vroeg geleerd, toen ik nog uitging in de toenmalige soos ‘‘t Tendum’. Dan bedoel ik niet de soos die later bij de locatie van WestlandTheater De Naald was gevestigd, maar het oude gebouw van de brandweer dat nog tegenover het Naaldwijkse gemeentehuis stond, voordat De Naald in beeld kwam. Onder vlag en wimpel van ‘de kerk’ kwamen hier jongeren van ongeveer 15 tot 25 jaar bijeen om elkaar te ontmoeten, samen wat te drinken, muziek te luisteren en gezellig een praatje te maken. Een soort voorloper van een hok, maar dan legaal en gecontroleerd.

In die soos gebeurde van alles. Een groep DJ’s zorgde voor diverse stijlen muziek, het bestuur zorgde dat er voldoende drank en tosti’s waren, de bargroep kocht de drank in, er was een schoonmaakploeg die alles pico bello op orde hield en een Actiegroep die met regelmaat een programma verzorgde. De benaming van die Actiegroep was een beetje ongelukkig gekozen, want ik heb nogal eens uit moeten leggen dat het hier niet om rebellerende jongelui ging, maar om een groep jongeren die actief feesten organiseerde. Van die Actiegroep hebben mijn echtgenoot en ik jarenlang deel uitgemaakt. Iedere week kwamen we met een groepje bijeen op de zolder van de soos en onder het genot van een bak koffie en een heerlijke cake (van één van de leden die een bijbaantje bij de bakker had) verzonnen we de gekste dingen. Wat te denken van een strandfeest, midden in de winter. Een hoop zand in een hoek, emmertjes en schepjes erbij, zomerkleding aan en de verwarming hoog. Een spelletje was snel verzonnen en we waren weer een poosje van de straat. Ook herinner ik me een Indiaas feest. Met z’n vijven kookten we voor tientallen gasten een drie-gangen maaltijd uit een Indiaas kookboekje dat we toentertijd in Den Haag op de kop moesten tikken, want zulke ‘buitenissigheden’ kon je niet in het Westland vinden. Ik spreek over de jaren zeventig. Natuurlijk kwam ook iedereen hier zoveel mogelijk verkleed langs en ik herinner me dat de maaltijd in zeer goede smaak viel. Eén van de gerechten staat bij mij nog regelmatig op het menu. Met muziek van Ravi Shankar op de achtergrond was iedereen al snel in de stemming. Ook organiseerden we een keer een kinderfeestje. Iedereen kwam verkleed als klein kind; meisjes in korte rokjes met strikjes in het haar, jongens in korte broeken, we aten taart en speelden kinderspelletjes en wij, pubers, hadden de grootste lol. Diverse avonden werden er zelfverzonnen sketches opgevoerd en soms huurden we een film of een band. Een heerlijke tijd is dit geweest. Verkeringen ontstonden en gingen weer uit. De eerste stelletjes verloofden, trouwden en bleven ook nog lange tijd na hun huwelijk langskomen in ‘de soos’, zoals we ‘t Tendum zelf noemden.

Natuurlijk werden er ook bijeenkomsten georganiseerd die met ‘de kerk’ te maken hadden. Op zondagavond was er een plek voor een Bijbelstudiegroep. En uit die groep was een delegatie actief in het organiseren van uitjes voor verstandelijk en lichamelijk beperkte jongeren. Op een dag klopte deze groep aan bij de Actiegroep met de vraag of er iets te verzinnen was om meer geld te verwerven voor de uitjes. De pot was leeg en de jongeren genoten altijd zo van de uitjes. En in een mum van tijd werd er een Rad van Avontuur georganiseerd, zetten we kraampjes neer met spelletjes en zelfs een schiettentje waar je op kaartjes kon mikken met een kermisgeweer. Aan vergunningen en regeltjes werd door ons niet gedacht, alles was mogelijk, de wereld lag nog voor ons open. En over het algemeen verliep alles uitstekend. Veel werk werd in die tijd verzet, belangeloos en lonend. Het was geweldig hoe iedereen zijn en haar schouders eronder zette om iets voor elkaar te krijgen, nu ik daar zo op terugkijk.

Als vanzelfsprekend spraken we met elkaar af om op Kerstavond naar de kerk te gaan. We verzamelden voorafgaand aan de kerkdienst in de soos en na de dienst dronken we daar nog iets, of gingen we naar huis. En natuurlijk was daar ‘ome Jo’, die ieder jaar voor een breed gehoor een mooi kerstverhaal kwam vertellen. Het klinkt allemaal erg zoetsappig, maar ik heb er warme herinneringen aan. Wat dat betreft vind ik het verbazingwekkend hoe snel de kerken zijn leeggelopen. De kerken doen hun uiterste best om jongeren opnieuw te stimuleren langs te komen. Zelfs zó hun best dat er wel eens actiegroepen uit ontstonden die campagnes voerden, die 'op het randje' zijn. Zo strandde ik op een bericht uit de jaren negentig dat vertelde over zo’n campagne. Er werden posters geplakt met de volgende tekst: “Baaldag? Je bent maagd, je hebt zojuist een kind gekregen en nu duiken er drie koningen op.” Deze ongebruikelijke tekst stond in 1996 afgedrukt op een poster waarmee Engelse kerkleiders jonge niet-kerkelijken de komende kerst naar de kerk wilden lokken. In flitsende kleuren paars en groen stonden er drie punkachtige koningen boven de tekst afgedrukt. “Ontdek de happy end in de kerk bij jou om de hoek”. De campagne leidde tot woedende protesten. Een beetje shockerend was het wel, maar ik kan er persoonlijk om lachen. Het valt immers niet mee om het kerstverhaal mee te laten groeien naar de huidige tijd. Tenslotte moet het wel allemaal een beetje begrijpelijk blijven, toch? We willen graag overal een verklaring voor vinden, vraagstukken worden snel opgelost via internet. Maar is het nu werkelijk zo, dat alles begrijpelijk moet blijven? Of staan we nog open om een beetje weg te dromen bij de kerstboom en naar het kerstverhaal te luisteren, zonder meteen allerlei lastige vraagstukken op te werpen? Om te luisteren naar de boodschap die erachter schuilt? Ik hoop dat het u nog zal lukken. Persoonlijk ben ik erg benieuwd naar de kerstboodschap van Paus Franciscus, een man die als een raket in populariteit stijgt. Een charismatische man, die nieuwe paus. Hoewel ik niet katholiek ben, interesseert deze eenvoudige man mij en met mij, vele anderen. Geen poespas, geen fluorescerende posters met shockerende mededelingen, geen kerstfeesten waarbij vele cadeaus de ronde moeten doen, geen kerststress over uitgebreide maaltijden, maar wel enige realiteitszin voor de huidige tijd en omstandigheden waarin we leven. Eentje van het soort ‘doe maar gewoon, dan doe je al gek genoeg’. Past goed bij de Westlandse mentaliteit. Hij zou in al zijn eenvoud, zonder ook maar enige campagne te voeren, wel eens vele jongeren de kerken in terug kunnen lokken…

Ik wens iedereen fijne Kerstdagen!