Herfstachtige nostalgie

Afgelopen zondag maakte ik met een vriendin een korte wandeling door het Staelduinse bos in ’s-Gravenzande. Het weer was lekker, windstil, bewolkt maar droog en ongeveer 10 graden Celcius. Een mooie dag om te genieten van de invallende herfst en alle prachtige kleuren die de natuur dan tevoorschijn tovert. Voor ons liep een jong stel met twee kleine kindertjes, zo te zien een tweeling. Voor de zekerheid in kleurige kaplaarsjes gestoken, want de grond was drassig en kinderen stampen nu eenmaal graag in plassen. De ene helft van de tweeling liep dan ook lustig door de modder te spetteren. De andere helft had wat meer moeite met lopen en werd door moeder een handje geholpen. Beide armpjes omhoog, de handjes veilig in moeders handen die steun gaven. De moeder stapte kromgebogen achter haar peutertje aan. Herinneringen aan de koters die ik zelf op deze wereld heb gezet, kwamen naar boven. Ook met hen brachten we vele zondagse uurtjes door in het bos. Zoeken naar paddenstoelen, waar de kabouters hun woning in hadden gebouwd. Bosvruchten als ‘helikoptertjes’, eikeltjes en niet te vergeten kastanjes zoekend. Mooie bladeren verzamelend om thuis tussen een stukje keukenpapier en een stapel zware boeken te drogen. Maar niet teveel, want de dieren in het bos moeten van al die heerlijkheden kunnen leven. Nu is het zelfs verboden om iets mee te nemen uit het bos, immers alle natuurlijk materialen horen daar thuis en hebben een doel.

Mijn wandelmaatje is een echte paddenstoelenkenner. Ze wees me de mooiste exemplaren aan, waar ik zonder haar speurend oog aan voorbij zou zijn gelopen. Zij weet precies welke exemplaren eetbaar zijn en welke niet. Ik vind het razend knap, want zover reikt mijn kennis niet. We laten al die pracht gewoon staan, ik koop mijn paddenstoelen in de supermarkt, er blind op vertrouwend dat die wel goed zullen zijn. Paddenstoelen en kastanjes geven me een “herfstgevoel”. Wat dat is, kan ik moeilijk omschrijven, maar het neigt naar een stukje nostalgie. Hoe kan het anders als je je begeeft in een natuurgebied dat is ontstaan op eeuwenoude rivierduinen. Ik denk aan de meisjesclub die ik vroeger wekelijks bezocht en de kastanjes die we lustig tot klimmende spinnen omtoverden. Heel eenvoudig met een serie afgebrande lucifers die we er rondom instaken en een stukje touw dat we er kriskras omheen wonden. Als je dat dan losliet, leek de “spin” wervelend naar beneden te klauteren. In die tijd iets heel engs, niet te vergelijken met de Halloween materialen die tegenwoordig in de winkels liggen, maar toch eng. Eén kastanje liet ik altijd heel. Die stopte ik in mijn jaszak. “Dan kun je niet verkouden worden,” had mijn grootmoeder me ooit in al haar wijsheid verteld. Jarenlang hield ik die gewoonte aan, maar dit jaar is de verkoudheid me vóór geweest…

Toen ik nog een jonge meid was, was het Staelduinse bos een omstreden gebied. Ik herinner me dat er een Golfclub uit Rotterdam was die er een golfbaan van wilde maken. Met grote witte letters stond er een protest langs het Bonnenpad op een bunker getekend. Toen al begreep ik niet waarom zo’n klein stukje natuurschoon in het Westland moest worden ingepikt om er een gebied van te maken waar (in die tijd) alleen de elite van mocht genieten. Gelukkig wisten de Vrienden van het Staelduinse bos daar een stokje voor te steken. Zij droegen een aantal jaren later het bos over aan het Zuidhollands Landschap, echter niet voordat Defensie was overtuigd, dat deze het bos beter kon verlaten. Een goede zet. De bunkers die in de Tweede Wereldoorlog werden gebouwd, worden nu bevolkt door vleermuizen. Om die rustig te kunnen laten overwinteren, zijn er kleine gebiedjes binnen het bos afgezet. Dat bos, dat ooit door kennissen die van de Veluwe kwamen, oneerbiedig werd betiteld als “het Staeduinse struikje” heeft een warme plek in mijn hart. De onlangs geopende uitkijktoren aan de bosrand biedt voor velen een leuke gelegenheid om het omringende gebied te bekijken. Het uitzicht aan de andere kant van het bos, met een schitterende boerderij met schapen en weidse velden met Hoek van Holland aan de horizon. Het Bezoekerscentrum alwaar vrijwilligers leuke activiteiten ontwikkelen voor natuurliefhebbers… ik kan daar oeverloos van genieten. Toen ik onlangs een kijkje nam op de website van de Vrienden van het Staelduinse bos, zag ik dat ze nog steeds bestaan: de clubs voor kinderen. Tot mijn genoegen worden ze goed bezocht. Mocht u echter uw kind willen aanmelden, dan moet ik u teleurstellen, want helaas ontbreekt het momenteel aan leiding; er is een ledenstop. Ontzettend jammer. Wie wil er nu niet dat kinderen van de natuur kunnen leren, ervan leren te houden en er later warme herinneringen aan te ontwikkelen… Een beetje respect voor de natuur ontwikkelen in ons overvol gebouwde gebied kan geen kwaad. Dus als u ergens in uw drukke agenda nog een uurtje over heeft, dan wil ik vragen om eens een mailtje naar staelduinsebos@hotmail.com te sturen. Hier kunt u meer informatie krijgen over het leiden van een kinderclub. Gewoon doen! Joke Wageveld - 2012 © Tekstbureau Westland