woensdag 30 oktober 2013

Van Westlandse druiven naar Griekse Retsina (deel 3)

Ella Kourkoutaki-Boon heeft met verve de Westlandse druiven ingeruild voor Griekse Retsina. Balancerend tussen de Nederlandse en Griekse cultuur weet ze zich uitstekend te handhaven en richt ze op Kreta haar bedrijf ‘It’s all Greek to me’ op (www.its-all-greek-to-me.info). Ella: “Ik voel me geaccepteerd, maar aan de andere kant heb ik de Kretenzers ook geaccepteerd zoals zij zijn, óók de negatieve dingen. Werkend met buitenlanders - niet alleen Nederlanders maar ook veel Engelsen, Duitsers, Zwitsers en Fransen - merk ik dat velen proberen om dingen hier naar hun hand te zetten, mopperend op ‘het achterlijke systeem van die Kretenzers’. Ten eerste werkt dat averechts en getuigt het van weinig respect. Ten tweede kunnen deze mensen beter teruggaan naar hun eigen land waar alles ineens perfect schijnt! Waarom wilden ze immers zo graag naar Kreta? We zijn en blijven een gast en moeten hun levensstijl accepteren. De Kretenzers zijn een trots volk, hebben hun eigen cultuur, zijn erg gastvrij, maar verwachten hetzelfde terug van de buitenlanders die hier komen wonen. Aanpassen klinkt gemakkelijker dan het is. Inleven is een beter woord. Probeer je in te leven hoe het moet zijn voor de originele bewoners en probeer de vastgeroeste gewoonten uit je eigen land los te laten. Zwem mee, houd een open blik voor de verschillen in cultuur en geniet van al het moois. Kritiek kan en mag, maar doe het met respect naar de Kretenzers en trap niet met geweld elke deur in die niet opengaat, omdat jij dat wilt volgens jouw wet en volgens jouw gedachten gang.”
Toen ze nog als zakenpartner met een makelaar werkte, maakte ze soms bizarre dingen mee. Zoals die keer dat ze met een sjeik op pad ging. Ella blikt terug: “Aristotelis Onassis wilde op Agios Pandes een casino bouwen, maar kreeg geen toestemming van de regering. Het is beschermd natuurgebied met veel Kri Kri geitjes, een beschermde diersoort .Op zich kon in die tijd de bevolking van Oost Kreta wel wat leven in de brouwerij gebruiken met het oog op het toen net opkomende toerisme, maar de regering gaf Onassis geen toestemming; er zijn grenzen. Agios Pandes - alle heiligen - is heilig, klaar! Agios Pandes is voor mij ook heel bijzonder, maar op een andere manier. Een aantal jaren geleden had ik een afspraak met een meneer in een duur hotel in Elounda. Ik erheen... meldde me bij de receptie en er kwam beveiliging van meneer de sjeik, zo bleek. Van één van de Arabische Emiraten, hier op vakantie en hij wilde land, veel land kopen. In eerste instantie stond ik even te kijken van al die beveiliging en een meneer in korte broek op teenslippers en met een theedoek op zijn hoofd, maar we werden met alle egards naar een aparte ruimte geleid waar hij informatie wilde. Ik gaf hem die info, het kopen van land voor niet-Europeanen heeft een andere procedure, maar ik liet hem wat foto's zien van land aan zee, het moest groot zijn en rechtstreeks aan zee liggen. Vanuit het hotel wees hij richting Plaka: ’Is dat te koop?’ Nou had ik toevallig in die buurt een ‘berg’ in de aanbieding, maar dat liep stijl af en had geen strand. ‘Laat me zien,’ zei ie... Tijdens onze rondrit wees hij naar het eilandje Agios Pandes. ‘How much?’ vroeg ie. Dat is niet te koop, het is Grieks beschermd natuurgebied. ‘Alles is te koop,’ antwoordde hij. ‘You find out how much and let me know, now you can go.’ “Jammer sjeik”, dacht ik, “niet alles is te koop, Agios Pandes is van ons en van de Kri Kri.” Ik reed een beetje mopperend naar huis, wat een arrogantie! Hoebedoelu alles is te koop! Hoe heerlijk is het dan om thuis te komen, bij een mopperende man omdat de prak niet op tijd klaar is, bij kinderen die alles op zijn kop hebben gezet, maar dat huis is wel van mij, op Kreta! Recht tegenover het onbetaalbare Agios Pandes.”
Op de vraag of het leven op Kreta beter is, antwoordt ze: “Het is overal wat, toch? Nederland is mooi en veel Nederlanders zien dat niet meer door de files, het beleid en hun gemopper. Kreta is ook mooi maar de Kretenzers zien dat ook niet, omdat ze niet anders gewend zijn. Ze mopperen net zo hard. De lonen zijn te laag, de kosten te hoog, de politiek deugt niet. Het is allemaal de schuld van het beleid en de Euro, mopperdemopper… Ik kan genieten van een fantastisch uitzicht, van een onverwachte ontmoeting of bezoek dat niet ‘gepland’ was. Het nog tijd hebben voor elkaar, de gastvrijheid, de veiligheid om alleen over straat te kunnen en je deur open te laten als je er niet bent. De ‘sociale controle’ van buren en vrienden die om je geven, zich natuurlijk overal mee bemoeien maar wel goedbedoelend. Ik houd zelfs op een bepaalde manier van het chaotische op Kreta, alles kan ook ‘morgen’. Dat was even wennen als je uit een snelle efficiënte maatschappij komt. Het leven is nergens ‘beter’ of ‘slechter’. Het is wat je er zelf van maakt.
Hebben de Kretenzers last van de crisis? “Ja,” antwoordt Ella volmondig. Ook haar gezin is persoonlijk geraakt door de crisis. “De mensen hebben het heel zwaar. Voor mijn jongens is het erg lastig om werk te vinden.” Onder andere de reden waarom ze weer bij hun ouders zijn gaan wonen. Ze hebben geprobeerd werk in het buitenland te vinden, maar daar zijn ze niet in geslaagd. “In het buitenland liggen de banen ook niet voor het opscheppen, het is overal crisis en werkloosheid is in andere landen ook een probleem. Nu werken ze een paar uurtjes per dag, niet voldoende om in hun eigen levensonderhoud te kunnen voorzien. De werkloosheid onder jongeren is opgelopen to 43%. Een eigen stek kunnen ze gewoonweg niet betalen. De salarissen worden minder, belastingen en kosten voor levensonderhoud hoger. De verhoudingen zijn zoek. Gelukkig hebben we de ruimte en noem ik het een soort “all-in hotelletje” hier. Al met al hebben we het, in vergelijking met heel veel anderen, zo slecht nog niet. De meeste jongeren van deze leeftijd en ouder wonen nog, of weer, thuis. Die generatie jongeren is de dupe van het wanbeleid van de Griekse regering in hoofdzaak, en het wanbeleid van Brussel op de tweede plaats. De crisis ligt niet alleen in Griekenland, maar is wereldwijd. Het steekt me als er geroepen wordt dat Grieken het afvoerputje zijn van Europa, de oorzaak van de crisis. ‘Weer zoveel miljoen in die bodemloze put van ouzo drinkende luie Grieken,’ lees ik in kranten. Da’s wel een beetje kort door de bocht. Ik word er ook persoonlijk op aangesproken door vooral Nederlanders en vind het moeilijk om in één zin uit te leggen dat de Griekse bevolking niet de oorzaak is van de crisis. Het corrupte beleid ‘van bovenaf’ wel. Griekenland is corrupt, dat klopt helemaal, maar dat heeft wel een oorzaak. Mijn moeder vergelijkt een land altijd met een gezin, en daar kan ik me helemaal in vinden. Als de ouders (regering) kostgeld (belasting) vragen aan de kinderen (het volk) en dat vervolgens verbrassen aan van alles (stiekeme buitenlandse rekeningen voor eigen gebruik) en niet aan eten, een schoon huis en het betalen van rekeningen, dan gaan de kinderen protesteren en betalen ze geen kostgeld meer. Dat is ook kort door de bocht, het hele crisis verschijnsel ligt iets genuanceerder, maar is wel de strekking van de oorzaak van de corruptie en belastingontduiking van het ‘gewone volk’. De hele publiciteit rond de crisis geeft mijns inziens een verkeerd beeld, het is een vies politiek spelletje. Zo hebben bijvoorbeeld Kreta en Cyprus een grote voorraad aan gas en olie in de zeeën rond deze eilanden. Genoeg om de hele Griekse schuld af te betalen. Ik krijg een vieze smaak in mijn mond als ik de ondergang van Griekenland zie gebeuren. Lening op lening en rente op rente. En wie gaat, denk je, die olie boren? Israel is in overleg met Amerika!
Ook op Kreta worden ondernemers uitgebuit door toeristen die menen het voor het zeggen te hebben. Het eiland is erg in trek bij Russen. Die hebben er geen enkele moeite mee om voor artikelen een lager bedrag op de toonbank te leggen dan de werkelijke prijs. Vervolgens lopen ze er gewoon de winkel mee uit. Doe daar maar eens iets aan…” (wordt vervolgd)
Aanvullend Griekenland is de bakermat van de democratie. In de twintigste eeuw heeft Griekenland twee dictaturen, een buitenlandse bezetting en een burgeroorlog doorstaan. Na de rechtse dictatuur van de kolonels werd Griekenland in 1975 een parlementaire republiek. Het land had tot dan nooit een uitgebouwd sociale zekerheidsstelsel gekend. Sociale hulp voor zieken, gepensioneerden, invaliden en werklozen was er haast niet. En dus moest alles wat sociale voorzieningen aangaat, ‘geregeld’ worden. Er was de steun van familie en vrienden of, voor wie het zich kon permitteren, een envelopje in het vuistje. In 1981 kwam de sociaal democratische partij Pasok aan de macht en die maakte een begin met een heel systeem van politiek cliëntelisme, voornamelijk in de publieke sector. Zonder partijkaart geen job, geen sociale bescherming en geen uitkering. ‘Rousfeti’ wordt deze politieke klantenbinding genoemd. Niet alleen Pasok, maar ook de rechtse partij Nieuwe Democratie gebruikt deze methode.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten